TARİHÇE
Köy Eski Gerger olarak bilinir ve köy Osmanlı hanedanlığının mensubu olduğu Oğuzların Kayı kolundan olup KARAKEÇİLİ TÜRKMEN aşiretinin TORUN KOLUNUN BEYLER Oymağından gelen insanlardan oluşmuştur. Gerger'in 3 köyünde boy beyliği yapmışlardır. Horasan'dan gelen, bir kısmı Anadoluya, bir kısmı Kerkük'e yerleşen TÜRKMEN kabilesi oldukları düşünülmektedir. Gelen boyun başında "Tavamil'i Türkmani" veya "Tavamil"i Horasani" olarak anılan bir bey olduğu rivayet edilmektedir. Buradan Vasfi GERGER gibi değerli devlet adamları ve bilim adamları çıkmıştır. Kerkük Türkleriyle dil benzerlikleri vardır. Örneğin her iki dilde de 'konak' misafir anlamına gelmektedir. Gerger parlak zamanında oldukça büyük bir yerleşim yeri olmasına rağmen, beylik dönemi bitince göçler vererek küçülmüştür. Bugün için sadece üç köy kalmıştır. Gerger Türkmenleri Beybostan, Seyitmahmut, Oymaklı köylerinde yaşamaktadır göç edenler kendini GERGERLİ olarak tanımlamakta genelde bu soyadınını almaktadır. 600 yıllık varlıkları bilinmektedir. Köyün adı beylerin bostanı manasına gelir. Gerger tanzimat fermanına kadar bir uç beyliği olarak yönetilmiştir. Son gerger beyi Mahmut Bey'dir. Beyler ailesi "Mahmut beyler", "Mustafa beyler" "Osman beyler", gibi kökünden geldikleri kardeşlerle anılır. Köye adını veren Beyler sülalesi bugün MEMİŞBEY soy ismini kullanmaktadır. Bu köyde yaşayan Beyler sülalesi köyün bulunduğu bölgede Kürt ve Zazaların çok fazla bulunmasına rağmen Tüklüklerini kaybetmemiş ve Kürtleşmemiştir. Ancak bölge halklarıyla kültür etkileşimi gerçekleşmiştir. Kürtçe ya da zazaca konuşmazlar ve ana dilleri Türkçedir. Dillerini ve kültürlerini yaşattıkları bölgede, soy özelliklerine değişime uğratmadan korumuşlardır. Oysa günümüzde Siverek KARAKEÇİLİLERİ dillerini kaybetmişler ve Kürtçe anadilleri olmuştur. Beyler sülalesinin konuştuğu Türkçe ise bugunkü günümüz Türkçesinden (İstanbul Ağzı) farklıdır. Eski Türkçe diye bilinen ve günümüzde kullanılmayan sözcükleri kullanırlar. Türkçeye yabancı dillerden giren kelimer çok az kullanılır ve Osmanlı Türkçesi'nin güzel bir örneğini kullanırlar. Örneğin; gitmek yerine aparmak, koşmak yerine çapmak, banyo yerine çimecek, elbise yerine esbap gömlek yerine köynek.. kelimelerini kullanırlar.
Köyün adı daha çok üst kısmında yer alan Gerger Kalesi dolayısıyla bilinmektedir. Köy halkının çoğu göçler nedeniyle büyük şehirlerde yaşamaktadır.köyün kurulduğu yerin, Gerger Kalesi beylerinin bahçeleri ve bostanları olarak kullanıldıgı söyleniliyor. Köy konumu itibariyle gunesin ilk ışıklarını alan yalnız güneş çok erken kayboldugu bir yerdedir, Gerger Kalesinin gölgesi akşam üzeri düştüğünden diğer yerlere göre köy akşam üzeri 1 saat daha az güneş görüyor.
Köyün ismi Osmanlı döneminde 'Beğbostan'dı. Fakat Beğbostan ismi Türkçe kurallarına uyması gerektiği için Beybostan olarak değiştirilmiştir. Daha önce Beğbostan olduğu bilinen soyismin günümüzdeki adı ise Baybostan'dır. Beybostan Gerger ilçesinin 3 Türk köyünden biridir. Diğer Türk köyleri Seyitmahmut ve Oymaklı köyleridir. Adıyaman da mevcut Karakeçili Türkmenleri köyleri şöyledir:
ADIYAMAN YÖRESİ:
Büyük kısmı Urfa-Siverek yöresinden gelmiş obalar tarafından kurulmuş köylerdir.
1.Taşlıyazı (Besni) 2.Yukarınasırlı (Gölbaşı) 3.Hamzalar (Gölbaşı) 4.Tepecik (Tut ilçesi) 5.Öğütlü (Tut) 6.Kaşlıca (Tut) 7.Çiftlik (Tut) 8.Boyundere (Tut) 9.Yaylımlı (Tut) 10.Köseli (Tut) 11.Seyitmahmut(Gerger) 12.Oymaklı(Gerger) 13.Beybostan(Gerger
KÜLTÜR
KARAKEÇİLİ TÜRKMENLERİ Aşireti kültür gelenek ve görenekleri yaşanmaktadır.
Köyde geleneksel olarak kız alıp verme, sünnetlerde kirvelik, hasta ziyaretleri, cenaze evine yapılan ziyaretlere önem verilmektedir. Özellikle cenaze ziyaretlerinde cenaze evine çay, şeker vb. götürülür. Türkmen gelenek ve görenekleri yaşanmaktadır.
Köyde Gerger Kalesini ilk inşaa eden Komagene Krallığı'ndan kalma efsaneler yazılı ve sözlü kültürün temelini oluşturmaktadır. En yaygın efsane; bölgenin hakimi olan Hıristiyan imparatorlukların ve Komagene Krallığının, bu krallığa mensup bir prensin Müslümanlara karşı uygulanan zulme karşı çıkıp Müslüman Türklere ve Araplara yardım ederek bölgenin Müslümanlar tarafından ele geçirilmesini anlatmaktadır. Büyük bir çoğunluğa göre bu efsane doğrudur ve günümüzde bu köyde yaşayan Beyler sülalesinin buraya yerleşebilmesi bu sayede olmuştur.
COĞRAFYA
Adıyaman iline 114 km, Gerger ilçesine 22 km uzaklıktadır. Köyün yerleşim alanı Fırat nehrinin kıyısında bulunan ekili arazilerden başlayarak, batıya doğru Gerger kalesine kadar yayılmıştır. Köyün doğusunda Atatürk Baraj Gölü, kuzeyinde Yağmurlu köyü, batısında Nefs-i Gerger kalesi, güneyinde de Köklüce köyü bulunmaktadır. Köyün batısında Pankin, kuzeyinde ise Göller mezraları vardır. Köyün arazisi dağlık bir yapıya sahiptir. Bu durum tüm ekonomik faaliyetleri ve ulaşımı olumsuz yönde etkilemektedir. Özellikle kış aylarında ulaşım zaman zaman imkânsız hale gelmektedir.
İklimi, karasal iklimi etki alanı içerisindedir. GÜNEYDOĞU ANDOLU BÖLGSİNDEDİR.
NÜFUS
Yıllara göre köy nüfus verileri |
|
2007 |
|
2000 |
320 |
1997 |
273 |
EKONOMİ
Köyde yaşayanlar geçimini hayvancılıktan ve Osmanlı döneminde beyler tarafından kullanılan bostan, bağ ve bahçelerden karşılamaktadır. Bu bostanlar Gerger Kalesinin bulunduğu dağların eteklerinde, geniş bir alanda bulunmaktadır.
ALTYAPI BİLGİLERİ
Köyde ilköğretim okulu vardır. Köyün içme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.